Циркуляторний оментин у осіб із різною масою тіла – критерій метаболічного ризику

Автор(и)

  • К. В. Місюра ДУ «Інститут проблем ендокринної патології ім. В.Я. Данилевського НАМН України», м. Харків, Ukraine
  • П. П. Кравчун Харківський національний медичний університет, м. Харків, Ukraine

DOI:

https://doi.org/10.24026/1818-1384.3(59).2017.110906

Ключові слова:

ожиріння, надлишкова маса тіла, жирова маса тіла, абдомінальне ожиріння, інсулін, оментин

Анотація

Мета роботи – оцінити рівень циркуляторного оментину у мешканців м. Харкова – представників української популяції – в залежності від індексу маси тіла, вмісту жирової тканини, ступеню та топографії її відкладання, рівня інсуліну в крові, індексу інсулінорезистентності НОМА. Матеріали та методи. Сформовано 4 групи обстежених: особи з надлишковою масою тіла (n=62); особи з ожирінням 1 ступеню (n=59); 2 ступеню (n=45); 3 ступеню (n=40). Контрольну групу склали 44 особи з нормальною масою тіла. У обстежених визначали індекс маси тіла, обвід талії та стегон. Біоімпедансним методом у всіх обстежених досліджено жирову масу тіла; імуноферментним – рiвні циркуляторного оментину та інсуліну. Розраховано індекс НОМА. Результати та обговорення. У обстежених, які мали нормальну та надлишкову масу тіла, рівні циркуляторного оментину статистично не відрізнялися, на відміну від осіб із ожирінням 1, 2 та 3 ст., у яких реєструвалося статистично значуще (р <0,001) зниження цього показника у порівнянні навіть із особами з надлишковою масою тіла. Ступінь кореляції між рівнем циркуляторного оментину і індексом маси тіла: r = -0,581; p <0,001. У обстежених, які мали виразне абдомінальне ожиріння, рівень циркуляторного оментину зареєстровано на нижчому рівні, ніж у осіб, які мали помірне абдомінальне ожиріння або не мали його взагалі: 391,13±85,07 нг/мл проти 461,93±78,52 нг/мл та 470,65±68,53 нг/мл відповідно (p <0,001 для обох порівнянь). Підтверджено зв'язок між рівнем циркуляторного оментину, жировою масою тіла та чутливістю тканин до інсуліну – одним із основних факторів, які обумовлюють розвиток коморбідної патології в осіб із надлишком маси тіла різного ступеню. Визначено, що в середньому при накопиченні жирової маси понад 25% від загальної маси тіла констатується зменшення вмісту циркуляторного оментину нижче 500 нг/мл і зниження чутливості тканин до інсуліну (індекс НОМА >2,77). Накопичення жирової тканини понад 34% від загальної маси тіла обумовлює розвиток суттєвої інсулінорезистентності (індекс НОМА >4,00), яка супроводжується зниженням вмісту оментину в циркуляції до 400 нг/мл та нижче. Висновки. Однією з важливих гормонально-метаболічних ознак ожиріння у порівнянні із надлишковою масою тіла є зниження рівня циркуляторного оментину, яке залежить від вмісту жирової тканини і пов'язане з рівнем інсуліну крові та індексом НОМА.

Біографії авторів

К. В. Місюра, ДУ «Інститут проблем ендокринної патології ім. В.Я. Данилевського НАМН України», м. Харків

Місюра Катерина Василівна, к. мед. н., старший науковий співробітник

П. П. Кравчун, Харківський національний медичний університет, м. Харків

Кравчун Павло Павлович, к. мед. н., асистент кафедри внутрішньої медицини No 2, клінічної імунології та алергології

Посилання

The American Association of Clinical Endocrinologists and the American College of Endocrinology. 2014. https://www.aace.com/files/2014.

Astashkin EI, Glezer MG. [Obesity and arterial hypertension]. Consilium Medicum 2014;16(4):75.[Russian].

Okorokov PL, et al. [The levels of adipocyte protein, a transporter of fatty acids, and adiponectin in the adolescents presenting with obesity and their relationship with the distribution of the adipose tissue]. Problemy endokrinologii. 2014;2:13-19. [Russian]. https://doi.org/10.14341/probl201460213-19

Solntseva AV, Zagrebaeva OJu, Konchits ES. [Early determinants of obesity in children in pubertat]. Sovremennaya pediatriya. 2013;6:36-42. [Russian].

Verbovoy AF, Solomonova ES, Pashentseva AV. [Leptin, resistin and omentin in patients with impaired glucose tolerance and type 2 diabetes]. Izvestiya vysshikh uchebnykh zavedeniy. Povolzhskiy region. Meditsinskie nauki. 2012;3(23):52-59. [Russian].

Klebanova EM, Balabolkin MI, Kreminskaya VM. [The importance of adipose tissue and its hormones in the mechanisms of insulin resistance and the development of type 2 diabetes mellitus]. Klinicheskaya meditsina. 2007;7:20-27. [Russian].

Shvarts V. [Fatty tissue as an endocrine organ]. Problemy endocrinologii. 2009;55(1):38-44.

Farvid MS, Ng TWC, Chan DC, et al. Associations of adiponectin and resistin with adipose tissue compartments, insulin resistance and dyslipidemia. Diabetes, obesity and metabolism. 2005;7(4):406-413. https://doi.org/10.1111/j.1463-1326.2004.00410.x

Rabe K, Lehrke M, Parhofer KG, Broedl UC. Adipokines and insulin resistance. Mol Med. 2008;14:741-751. https://doi.org/10.2119/2008-00058.rabe

Mirzayi K, Hossein-Nejad A, Shamari M, Shahbazi S. Evidence of the role of ANGPTL6 in resting metabolic rate and its possible application in the treatment of obesity. Minerva Endocrinol. 2011;36:13-21.

Halabis M, Dziedzic M, Warchulinska J, et al. Omentin - a new adipokine with many roles to play. Cur Is Pharm Med Sci. 2015. https://doi.org/10.1515/cipms-2015-0067

Hossein-nezhad A, Mirzaei K, Alatab S, et al. Circulating Omentin-1 in Obesity and Metabolic Syndrome Status Compared to Control Subjects. [Internet]. Available at: https://www.omicsonline.org/circulating-omentin-1-in-obesity-and-metabolic-syndrome-status-compared-to-control-subjects-2161-1017.S1-008.php?aid=3888. https://doi.org/10.4172/2161-1017.s1-008

Horshunska MJu. [Omentin-1 in patients with diabetes mellitus type 2: relationship with atherogenesis]. Problemy endocrynnoi patolohii. 2015;2:15-21. [Ukrainian]. https://doi.org/10.21856/j-pep.2015.2.02

Shibata R, Ouchi N, Takahashi R, et al. Omentin as a novel biomarker of metabolic risk factors. Diabetol Metab Syndr. 2012;4:37. https://doi.org/10.1186/1758-5996-4-37

Banerjee RR, Rangwala SM, Shapiro JS, et al. Regulation of fasted blood glucose by resistin. Science. 2004;303(5661):1195-1198. https://doi.org/10.1126/science.1092341

De Souza Batista CM, Yang RZ, Lee MJ, et al. Omentin plasma levels and gene expression are decreased in obesity. Diabetes. 2007;56(6):1655-1661. https://doi.org/10.2337/db06-1506

Jan RZ, Lee MJ, Hu X, et al. Identification of omentin as a new depot-specific adipokine in human adipose tissue: a possible role in modulating the action of insulin. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2006;290:E1253-1261. https://doi.org/10.1152/ajpendo.00572.2004

Rajala MW, Obici S, Scherer PE, Rossetti L. Adipose-derived resistin and gut-derived resistin-like molecule-beta selectively impair insulin action on glucose production. J Clin Invest. 2003;111:225-230. https://doi.org/10.1172/jci200316521

Moreno-Navarrete JM, Catalan V, Ortega F, et al. Circulating omentin concentration increase after weight loss. Nutrion & Metabolism. 2010;7:27. https://doi.org/10.1186/1743-7075-7-27

Tan BK, Adya R, Farhatullah S, et al. Omentin-1, a Novel Adipokine, Is Decreased in Overweight Insulin-Resistant Women With Polycystic Ovary Syndrome. Diabetes. 2008;57(4):801-808. https://doi.org/10.2337/db07-0990

Kravchun PG, Kravchun PP. [The importance of adipocytokines in the development and progression of chronic heart failure in patients with postinfarction cardiosclerosis and type 2 diabetes mellitus]. Meditsina [Kazakhstan]. 2015;1:5-9.[Russian].

Kravchun NA, Kazakov AV, Karachentsev JuI, et al. [Type 2 diabetes mellitus: screening and risk factors: monograph]. Kharkov: Novoe slovo; 2010. 256 p. [Russian].

Rudnev SG, Soboleva NP, Sterlikov SA, et al. [Bioimpedance study of body composition in Russian population]. Moscow: RIO TsNIIOIZ; 2014. 493 p. [Russian].

Schaffler A, Neumeier M, Herfarth H, et al. Genomic structure of human omentin, a new adipocytokine expressed in omental adipose tissue. Biochim Biophys Acta. 2005;1732:96-102. https://doi.org/10.1016/j.bbaexp.2005.11.005

Kuperman DA, Lewis CC, Woodruff PG, et al. Dissecting asthma using focused transgenic modeling and functional genomics. J Allergy Clin Immunol. 2005;116(2):305-311. https://doi.org/10.1016/j.jaci.2005.03.024

Kern PA, Ranganathan S, Li C, et al. Adipose tissue tumor necrosis factor and interleukin-6 expression in human obesity and insulin resistance. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2001;280(5):E745-751.

##submission.downloads##

Опубліковано

2017-09-05

Номер

Розділ

Оригінальне дослідження